شیرآلات صنعتی نقش حیاتی در کنترل جریان سیالات در صنایع مختلف ایجاد می‌کنند. از سیستم‌های توزیع آب شهری تا خطوط انتقال نفت و گاز، این ابزارها برای مدیریت جریان سیالات و حفظ عملکرد بهینه سیستم‌ها ضروری است. در میان انواع مختلف شیرآلات، گیت ولو و گلوب ولو دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود هستند. هدف این بلاگ فرق گیت ولو و گلوب ولو است پس تا انتهای آن با ما همراه باشید.
شیر دروازه ای یا گیت ولو چیست؟
گیت ولو وسیله‌ای است که جریان سیال را با حرکت یک دروازه Gate به بالا و پایین کنترل می‌کند. این نوع ولو به طور معمول در سیستم‌هایی که نیاز به جریان کامل یا قطع کامل دارند، استفاده می‌شود. عملکرد این محصول به این صورت بوده که وقتی ولو کاملاً باز است، دروازه به طور کامل به داخل کلاهک Bonnet کشیده شده و جریان سیال بدون هیچ مانعی عبور می‌کند. در حالت بسته، دروازه به پایین حرکت کرده و مسیر سیال را به طور کامل مسدود می‌نماید.
گیت ولوها به طور معمول در سیستم‌هایی استفاده می‌شوند که نیاز به جریان مستقیم سیال و کمترین مقاومت جریان دارند. این ولوها در سیستم‌های تأمین آب، تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، صنایع نقت، گاز و بسیاری از کاربردهای صنعتی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
شیر کروی یا گلوب ولو چیست؟
گلوب ولو وسیله‌ای است که با حرکت یک دیسک Disc در مسیر جریان سیال را تنظیم و کنترل می‌کند. این نوع ولو به ویژه برای تنظیم جریان و کنترل دقیق آن مناسب است.
گلوب ولو با حرکت عمودی دیسک در مسیر جریان کار می‌کند. دیسک می‌تواند به طور کامل از مسیر جریان خارج شود یا به طور کامل مسیر را مسدود نماید، همچنین می‌تواند در موقعیت‌های میانی قرار بگیرد تا جریان را تنظیم کند. این طراحی امکان کنترل دقیق جریان را فراهم می‌کند.
گلوب ولوها به طور معمول در سیستم‌هایی استفاده می‌شوند که نیاز به تنظیم دقیق جریان دارند. این ولوها در سیستم‌های خنک‌کننده، سیستم‌های سوخت‌رسانی و لوله‌کشی‌های صنعتی که نیاز به کنترل دقیق جریان دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تفاوت گیت ولو و گلوب ولو
گیت ولو و گلوب ولو دو نوع متداول از شیرها هستند که در صنایع مختلف برای کنترل جریان سیالات استفاده می‌شوند. هر کدام از این ولوها دارای ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود هستند که آن‌ها را برای کاربردهای خاصی مناسب می‌سازند. در این بخش به مقایسه و تفاوت‌های اصلی این دو نوع ولو می‌پردازیم.
1. ساختار و طراحی
گیت ولو دارای یک دیسک یا دروازه است که به صورت عمودی حرکت کرده تا جریان را باز یا بسته کند. طراحی ساده‌ای دارد که جریان سیال را به طور کامل قطع یا وصل می‌کند. مناسب برای کاربردهایی است که نیاز به باز و بسته شدن کامل دارند.
گلوب ولو دارای دیسک یا پلاگ کروی شکل است که بر روی نشیمن‌گاه حرکت می‌کند تا جریان را تنظیم یا مسدود کند. طراحی پیچیده‌تری دارد که امکان تنظیم دقیق جریان را فراهم می‌نماید. مناسب برای کاربردهایی است که نیاز به تنظیم دقیق جریان و فشار دارند.
2. عملکرد و کاربرد
گیت ولو برای قطع و وصل کامل جریان به کار می‌رود. معمولاً در خطوط لوله‌ای که جریان سیال به طور کامل باید قطع یا وصل شود، استفاده می‌شود. افت فشار در حالت باز گیت ولو بسیار کم است.
گلوب ولو برای تنظیم و کنترل دقیق جریان و فشار مناسب است. در کاربردهایی که نیاز به تنظیم مداوم جریان دارند، مانند سیستم‌های گرمایش، تهویه مطبوع و فرآیندهای شیمیایی، استفاده می‌شود. به دلیل مسیر پیچیده‌تر جریان افت فشار بالاتری نسبت به گیت ولو دارد.
3. مزایا گیت ولو
- گیت ولو افت فشار کم در حالت باز، طراحی ساده و قابل فهم، دوام بالا
- زمان باز و بسته شدن طولانی، مناسب نبودن برای تنظیم جریان، وزن و حجم بالا
4. مزایا گلوب ولو
- کنترل دقیق جریان، مقاومت بالا در برابر فشار، قابلیت استفاده در حالت نیمه‌باز
- افت فشار بالا، نگهداری و تعمیرات پیچیده‌تر، زمان باز و بسته شدن طولانی‌تر نسبت به بال ولو
5. نشتی و استحکام
گیت ولو در حالت نیمه‌باز ممکن است نشتی داشته باشد، بنابراین برای کاربردهای تنظیم جریان مناسب نیست. به دلیل ساختار ساده، استحکام بالایی دارد و در شرایط سخت عملیاتی عملکرد خوبی دارد.
گلوب ولو در حالت نیمه‌باز نیز می‌تواند بدون نشتی کار کند، بنابراین برای تنظیم جریان مناسب بوده همچنین به دلیل تعداد اجزا و پیچیدگی بیشتر، نگهداری و تعمیر آن زمان‌برتر است.
6. کاربردهای صنعتی
گیت ولو در صنایع نفت و گاز برای قطع و وصل جریان در خطوط انتقال، پتروشیمی برای قطع و وصل جریان مواد شیمیایی همچنین در آب و فاضلاب برای کنترل جریان در سیستم‌های توزیع و تصفیه به کار برده می‌شود.
گلوب ولو در نیروگاه‌ها برای تنظیم جریان بخار و سیالات دیگر، سیستم‌های گرمایش و تهویه مطبوع برای تنظیم جریان مایعات و گازها همچنین در صنایع شیمیایی برای تنظیم دقیق جریان مواد شیمیایی در فرآیندهای تولید استفاده می‌شود.
کلام آخر
هر دو نوع شیرآلات، گیت ولو و گلوب ولو، ابزارهای مهمی در صنعت هستند که برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. انتخاب بین این دو نوع ولو بستگی به نیازهای خاص هر کاربرد دارد. اگر نیاز به قطع و وصل کامل جریان با حداقل افت فشار دارید، گیت ولو گزینه مناسبی است. اگر به تنظیم دقیق جریان و فشار نیاز دارید، گلوب ولو انتخاب بهتری خواهد بود. در نهایت، درک دقیق تفاوت‌ها و کاربردهای هر نوع ولو می‌تواند به بهینه‌سازی عملکرد سیستم‌ها و فرآیندهای صنعتی کمک کند.